Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında enerji sorunu ve iletim sistemlerinde yaşanan sorunlar Avrupa ülkelerini yeni enerji yolları ve yöntemleri aramaya itmiştir.
Türkiye bu süreçte doğal gaz ve petrol aramalarına hız verdi, yenilenebilir enerji yatırımlarını artırdı.
Savaşın ilk yılında elektrik piyasalarının galibi “yenilenebilir enerji” oldu
Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’da başlattığı savaşla derinleşen elektrik krizinde ülkeler arz güvenliğini sağlamak için yenilenebilir enerjiye yöneldi.
Yenilenebilir enerjide önümüzdeki 5 yıl için hedefler yükseltildi
Avrupa’da elektrik üretiminde rüzgar ve güneşin payı geçen yıl ilk kez gazı geride bırakırken, önümüzdeki 5 yılda yenilenebilir enerji kapasitesinde son 20 yılda kurulu güç artışı kadar büyüme planlanıyor.
Savaşlar enerji fiyatlarını artırdı
Rusya, Batılı ülkelerin Ukrayna’da 24 Şubat 2022’de başlattığı savaş sonrası yaptırımlarına yanıt olarak gaz arzını daha da azalttığı için fiyatlar rekor seviyelere yükseldi.
Avrupa Elektrik İletim Sistemi Operatörleri Birliği (ENTSO-E) verilerine göre AB elektrik piyasalarında en yüksek fiyat 2021 yılı Haziran ayında megavat-saat başına 78 euro, en düşük fiyat ise 45,8 euro oldu.
Avrupa elektrik piyasalarında fiyatlar yüzde 157 arttı
Doğal gaz fiyatlarındaki artışa paralel olarak sürekli artan elektrik fiyatları, Şubat 2022’de megavatsaat başına ortalama 211,7 Euro seviyesinden sonra Ağustos 2022’de 543,5 Euro ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Piyasalar savaşın ilk 6 ayında yaklaşık yüzde 157 arttı.
Bu tarihten sonra doğalgaz fiyatlarının düşmesiyle birlikte elektrik fiyatları gerilemeye başladı. Ocak 2023’te AB’de en yüksek elektrik fiyatı megavat saat başına 191 avro, en düşük ise 69,5 avro olurken, fiyatlar savaş öncesine göre hala oldukça yüksek.
kömür santralleri hazır tutuldu
Almanya, Avusturya ve Danimarka gibi ülkeler iklim değişikliğiyle mücadele çalışmaları kapsamında kömürlü termik santralleri kapatma taahhütlerini askıya alırken, pek çok ülke elektrik kesintilerini önlemek için bu termik santralleri kullanıma hazır tuttu.
Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember’in Avrupa Elektrik Görünümü 2023 raporuna göre, elektrik üretiminde kömürün payı geçen yıl 2021’e göre yüzde 1,5 artışla yüzde 16 oldu.
Avrupa’da elektrik üretiminde rüzgar ve güneşin payı doğalgazı geçti.
Avrupa’da elektrik üretiminde rüzgar ve güneşin payı ilk kez 2022’de doğalgazı geçti ve yüzde 22,3 olarak hesaplandı. Bu kaynakların AB elektrik üretimindeki payı 2021’de yüzde 19,1 oldu. Böylece geçen yıl AB’nin elektrik üretiminde payı en çok artan kaynaklar rüzgar ve güneş enerjisi oldu.
Bu dönemde AB elektrik üretiminin yüzde 22’si nükleer, yüzde 20’si gaz, yüzde 10’u hidroelektrik ve geri kalanı da biyokütle ve diğer kaynaklardan karşılandı.
